- Shaykh Mohammed ibn Saalih al-‘Oethaymien رحمه الله
Vraag 397:
Een man die het vasten in ramadan heeft gelaten omdat hij zijn levensonderhoud en dat van zijn kinderen moest verzorgen. Wat is het oordeel hierover?
Antwoord:
Deze man die de maand ramadan niet heeft gevast met als argument het voorzien van zijn levensonderhoud en van zijn kinderen. Als hij dit heeft gedaan vanuit de interpretatie dat hij dacht, dat het net zoals voor de zieke is toegestaan om niet te vasten, het ook toegestaan is voor degene die enkel de kost kan winnen door niet te vasten. Deze persoon heeft het gedaan middels een [verkeerde] interpretatie, hij dient de ramadan in te halen indien hij nog leeft. Of er dient namens hem te worden gevast indien hij is overleden. Als zijn nabestaanden niet namens hem vasten, dan dient er voor elke gemiste dag namens hem een arme gevoed te worden.
Als iemand echter zonder [verkeerde] interpretatie niet heeft gevast. Dan is het de overheersende mening van de geleerden, moge Allaah hen genadig zijn: Dat elke tijdsgebonden aanbidding die bewust buiten de tijd wordt uitgevoerd zonder geldige reden, niet zal worden geaccepteerd van hem. In dat geval volstaat het voor hem om goede daden te verrichten, veel vrijwillige aanbiddingen te doen en veel vergiffenis te vragen.
Het bewijs hiervoor is de authentieke overlevering van de Profeet ﷺ:
مَنْ عَمِلَ عَمَلًا لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدٌّ
“Wie een daad verricht die niet in overeenstemming is met onze zaak (de islaam), die wordt verworpen.”[1]
Net zoals een tijdsgebonden aanbidding niet vóór de vastgestelde tijd verricht mag worden, mag deze ook niet erna worden verricht. Maar als er een geldig excuus is, zoals onwetendheid of vergeetachtigheid, dan heeft de Profeet ﷺ over het vergeten gezegd:
مَنْ نَامَ عَنْ صَلاَةٍ أَوْ نَسِيَهَا فَلْيُصَلِّهَا إِذَا ذَكَرَهَا، لاَ كَفَّارَةَ لَهَا إِلاَّ ذَلِكَ
“Wie zich verslaapt voor een gebed of het vergeet, die moet het bidden zodra hij zich het herinnert. Er is geen andere boetedoening ervoor dan dit.”[2]
Wat betreft onwetendheid, dat vereist een verdere uiteenzetting. Maar dit is niet de juiste plaats om dat te vermelden.
Bron: Fataawa Arkaan al-Islaam; vraag 397
[1] Sahieh Moslim 1718
[2] Sahieh Moslim 684, in de bewoording van deze overlevering wordt verslapen niet vermeld.